Thuis of verhuizen naar een zorginstelling – hoe organiseer je zorg bij een Wlz indicatie

Voor een verhuizing naar een zorginstelling is het bijna altijd noodzakelijk om over een Wlz indicatie te beschikken. In dit artikel gaan we ervan uit dat dat ook mogelijk is.

Zorg thuis

Wanneer iemand een Wlz indicatie heeft kun je ook thuis blijven wonen, mits dit op een verantwoorde manier geregeld kan worden. Alle zorg die nodig is moet dan betaald worden uit de Wlz.

De volgende zorg wordt betaald uit de Wlz:

• Persoonlijke verzorging
• Verpleging
• Individuele begeleiding
• Dagbesteding
• Logeren
• Huishoudelijke hulp
• Vervoer naar dagbesteding

Dit betekent dat in het geval er al huishoudelijke hulp of dagbesteding vanuit de Wmo is, deze vervalt en voortaan uit de Wlz betaald moet worden, meestal ook als de in indicatie voor huishoudelijke hulp op naam van de partner staat. 

Het budget dat wordt toegekend met de indicatie is doorgaans niet voldoende om externe verzorging 24 uur per dag in huis te halen. Dit betekent dat een deel van de zorg meestal op de schouders van de mantelzorger blijft. Het is wel mogelijk om hierbij op verschillende manieren ondersteund te worden. 

Regelen zorg thuis

De beste manier om de zorg thuis in te richten hangt natuurlijk van heel veel verschillende factoren af. Het is het best om dit te bespreken met een wijkverpleegkundige of casemanager. Hieronder bespreken we een aantal factoren en overwegingen:

• Locatie van de woning: woont je naaste dicht bij een zorginstelling, dan is het vaak mogelijk om veel zorg vanuit de zorginstelling te ontvangen, denk hierbij aan maaltijden en dagbesteding. Het is dan verstandig om met de zorgorganisatie van die instelling afspraken te maken in de vorm van een volledig pakket thuis (zie hier voor meer informatie over VPT). 
• Maaltijden: In een VPT zijn maaltijden en verzorging van was (en mogelijk overige diensten) inbegrepen. Het is verstandig om na te gaan hoe de thuiszorgorganisatie ermee omgaat als dit niet direct kan worden verstrekt. Meestal wordt hiervoor geld uitgekeerd. Omdat de eigen bijdrage voor een VPT hoger is dan van een MPT of PGB invulling, is het goed te berekenen of dit voordelig uitpakt.
• Benodigde zorg: ga goed na welke verzorging het meest passend is. De thuiszorgorganisatie heeft meestal de best opgeleide professionals, maar soms kan ook hulp van meer informele verzorgenden passend genoeg zijn. Door voor een andere organisatie erbij te kiezen, kunnen vaak meer uren ondersteuning uit het budget worden gehaald.
• Informeel netwerk: zijn er in het informele netwerk (familie en vrienden) mensen die een deel van de zorg willen oppakken, tegen een vergoeding? Kies dan voor Pgb.
• Veiligheid: is de veiligheid thuis voldoende geborgd? Wanneer bijvoorbeeld sprake is van dementie waarbij je naaste vaak dwaalt, kan meer toezicht nodig zijn dan thuis kan worden gegeven. Houd hierbij ook rekening met het feit dat iemand niet zomaar mag worden opgesloten in het eigen huis. (Lees hier meer over de Wet Zorg en Dwang).
• Belastbaarheid van de mantelzorger: wanneer je het als mantelzorger niet meer redt om zware zorgtaken uit te voeren, kan een verhuizing naar een zorginstelling onvermijdelijk worden, ook als je naaste dit eigenlijk niet wil. Soms kan het echter beter zijn om een crisis situatie te vermijden. Het is belangrijk om hierover goed met de huisarts te overleggen. Deze kan mogelijk ook begeleiden bij een gesprek met jou en je naaste.

Wie bel ik bij een medisch noodgeval?

Wanneer je naaste in een woon-zorg instelling woont, houd je je reguliere huisarts voor alle normale zaken, deze wordt net als voorheen gewoon door je (basis) zorgverzekering vergoed.

Voor ondersteuning na bijvoorbeeld een val, kan de thuiszorgorganisatie worden ingeschakeld, wanneer hiervoor vooraf afspraken zijn gemaakt. Het is aan te raden hierover goede afspraken te maken.

Het is belangrijk om samen met de huisarts te bespreken in welke gevallen een opname in het ziekenhuis nog gewenst is. In veel gevallen (bijvoorbeeld bij een fysieke handicap) is dit normaal gewenst. Bij ouderen kan echter gewenst zijn om geen behandeling in het ziekenhuis meer te laten plaatsvinden. Dat betekent niet dat er helemaal veel medische zorg meer wordt verleend, maar dat er meer wordt gezorgd dat je naaste geen pijn heeft en comfortabel is dan dat er een medische ingreep wordt gedaan.

Houd er rekening mee dat in een noodgeval enige tijd kan verstrijken voordat er hulp aanwezig is. Het is dan ook prettig om in de nabije omgeving een sociaal netwerk te hebben van buren, familie en/of kennissen die kunnen helpen bij geval van nood.

Opname in een reguliere woonvorm 

Zoals hierboven besproken kan het nodig zijn dat je naaste gaat wonen op een plek waar de zorg 24 uur per dag aanwezig is.

Dit kan bijvoorbeeld een verpleeghuis of een instelling voor mensen met een handicap of beperking zijn.

Dit wordt intramurale zorg genoemd en de zorg wordt gegeven in zorg in natura; er is een contract met het zorgkantoor.

Er zijn heel veel verschillende vormen van intramurale zorg, die passend zijn bij het type indicatie die door het CIZ is afgegeven. Zo zijn de meest bekende een verzorgings- of verpleeghuis voor ouderen, maar er het kan ook om een een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking gaan of en gezinsvervangend tehuis voor mensen met een lichamelijke beperking. Lees hier meer over verschillende woonvormen: https://www.regelhulp.nl/onderwerpen/wonen

Lees hier meer voor een checklist met zaken waar je aan kan denken als je met je naaste op zoek gaat naar een passende woonvorm.

Wanneer je naaste verblijft in een instelling wordt eten en drinken, schoonhouden van de woonruimte en veel andere voorzieningen vanuit de Wlz bekostigd.

De zorg die vanuit de Wlz wordt vergoed is iets uitgebreider dan bij zorg thuis, namelijk:

• Persoonlijke verzorging
• Verpleging
• Individuele begeleiding
• Dagbesteding
• Vervoer
• Individueel gebruik van hulpmiddelen

En als er sprake is van verblijf en behandeling door dezelfde instelling, ook:

• Geneeskundige zorg van algemene aard (huisartszorg)
• Psychiatrische zorg
• Farmaceutische zorg (medicijnen)
• Hulpmiddelen
• Tandheelkundige zorg
• Specifieke kleding.

Je kan zelf, in overleg met de instelling waar je naaste verblijft, nog ondersteuning inzetten van een thuishulp organisatie. De kosten die hiermee gemoeid zijn zul je doorgaans wel zelf moeten bekostigen.

Woonvorm met PGB

Er bestaan diverse initiatieven die door mensen samen worden georganiseerd, of waar een particuliere organisatie de woonvorm heeft opgezet. De beschikbare middelen uit een PGB worden in zo’n geval ‘bij elkaar gelegd’, waarna gezamenlijk zorg kan worden ingekocht.

Het voordeel is dat je vaak veel inspraak hebt over de manier waarop de zorg wordt ingezet en veel autonomie blijft gehandhaafd. Het zorgkantoor zal hier wel kritisch meekijken of de middelen wel verantwoord worden ingezet. 

Omdat hierbij sprake is van veel verschillende soorten vormen, is het verstandig je hierover goed te informeren en recensies op te vragen, bijvoorbeeld via https://www.zorgkaartnederland.nl.

Particuliere woonvormen

In een dergelijke woonvorm huur je een woning in een complex waar centraal de zorg is geregeld, soms via een lokale thuiszorgorganisatie, soms met eigen medewerkers.

Vaak is bij dergelijke woonvormen sprake van forse huur, waar diverse diensten zijn inbegrepen, zoals maaltijden. Omdat kleinschalig de zorg wordt georganiseerd, kan er vaak goede en passende zorg worden verleend.

Steeds vaker wordt in dergelijke complexen ook een Wlz indicatie verplicht gesteld.

Voorbeelden van particuliere zorginstellingen voor ouderen zijn:

• De Herbergier
• Martha Flora
• Domus Valuas
• De Leyhoeve
• Stepping Stones
• Woonzorg Nederland
• Futura Zorg