Alles dat je moet weten over de Wlz
Wetgeving & financiën
08-04-2025
5 min
Dag en nacht klaarstaan voor een ander is zwaar. Je staat altijd aan. Maar je hoeft het niet alleen te doen. Als je naaste 24 uur per dag zorg nodig heeft en permanent toezicht, komt die mogelijk in aanmerking voor zorg uit de Wet Langdurige Zorg (Wlz). Dit kan thuis of in een zorginstelling zijn. Maar wat is de Wlz precies, komt je naaste ervoor in aanmerking en hoe vraag je het aan? In dit artikel leggen we alles uit over deze wet.
Wat is de Wlz?
Wlz staat voor de Wet langdurige zorg. Het is een van de vier zorgwetten in Nederland.
Deze wet zorgt ervoor dat mensen die 24 uur per dag zorg en permanent toezicht nodig hebben, deze kunnen krijgen.
Wanneer komt iemand in aanmerking voor de Wlz?
Als iemand:
- niet in staat is om zelfstandig te leven of zichzelf te verzorgen,
- en de rest van zijn of haar leven 24 uur per dag zorg, toezicht of iemand in de buurt nodig heeft,
- en zonder deze zorg zichzelf of anderen in gevaar zou brengen, verwaarlozen, of in ernstige (financiële) problemen zou raken.
Dit moet (mede) veroorzaakt zijn door een of meer van de volgende aandoeningen:
- Een lichamelijke ziekte, zoals de ziekte van Parkinson, COPD of terminale kanker
- Een psychische aandoening, zoals schizofrenie, zware depressie of een onbehandelbare drugsverslaving
- Een geestelijke ouderdomsziekte, zoals vergevorderde dementie
- Een lichamelijke beperking, zoals ontbrekende ledematen of (bijna)-volledige verlamming
- Een verstandelijke beperking, zoals een IQ onder de 70
- Een beperking van de zintuigen, zoals blindheid of spraak-/taalstoornissen (het gaat niet om communicatieproblemen door ziektebeelden als autisme of een verstandelijke handicap)
Deze soorten aandoeningen worden ook wel de grondslagen voor Wlz-zorg genoemd. Een grondslag is de formele reden dat iemand zorg nodig heeft.
Welke zorg valt er onder de Wlz?
De zorg die je naaste via de Wlz kan krijgen, hangt af van de situatie. Dit kan zijn:
- Verblijf in een zorginstelling, inclusief maaltijden, hulp in de huishouding en uitstapjes
- Persoonlijke verzorging en verpleging, bijvoorbeeld hulp bij het aankleden en wassen
- Medische zorg, zoals behandeling van de aandoening of beperking
- Dagbesteding, bijvoorbeeld sport voor mensen met een verstandelijke beperking
- Hulpmiddelen, zoals een rolstoel (als je woont in een instelling)
- Medicijnen
Wat voor zorg je naaste precies krijgt, hangt af van de Wlz-indicatie die het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) geeft.
Wat is een Wlz-indicatie?
Een Wlz-indicatie is een beoordeling van het CIZ die bepaalt of iemand recht heeft op langdurige zorg uit de Wlz. Ook bepaalt het CIZ wat voor zorg je naaste precies kan krijgen.
Heeft je naaste een Wlz-indicatie? Dan kunnen jullie zorg regelen samen met het Zorgkantoor in jullie regio.
Hoe vraag je een Wlz-indicatie aan?
Door naar de website van het CIZ te gaan. Daar kun je online een aanvraag starten.
Je vult dan een formulier in met onder meer persoonsgegevens, medische gegevens en informatie over de situatie.
Het CIZ gaat vervolgens na af je naaste voldoet aan de voorwaarden voor de Wlz.
Tip: Doe eerst de Wlz-check op de site van het CIZ om te bepalen of je naaste mogelijk in aanmerking komt.
Wil jij of je naaste een aanvraag doen? Wij helpen jullie er stap voor stap doorheen met ons handige stappenplan: Zo doe je een aanvraag voor de Wlz.
Wat gebeurt er nadat de aanvraag is goedgekeurd?
Het CIZ brengt het Zorgkantoor in jullie regio op de hoogte. Het Zorgkantoor kijkt samen met jullie hoe de zorg het beste geregeld kan worden.
Tip:
Je naaste kan kiezen voor een Persoonsgebonden budget in plaats van Zorg in Natura (ZiN). Met een PGB kun je zelf zorg regelen, maar dit brengt veel regelwerk en administratie met zich mee.
Wat als het CIZ de aanvraag afwijst?
Komt je naaste niet in aanmerking voor de Wlz? Dan komt die mogelijk wel in aanmerking voor zorg via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) enzorg via de zorgverzekeraar.
Moet je betalen voor de Wlz?
Ja. Je naaste betaalt mee aan de zorg die hij, zij of hen krijgt via de Wlz. Je naaste ontvangt hiervoor iedere maand een factuur van het Centraal Administratie Kantoor (CAK) voor de eigen bijdrage.
De hoogte van de eigen bijdrage voor de Wlz verschilt per situatie. Ook wordt er gekeken naar het inkomen van je naaste. Op de website van het CAK vind je hier meer informatie over en een handige rekenhulp.
Even samenvatten
Heeft je naaste:
- een of meerdere ernstige aandoeningen of beperkingen,
- waardoor die dag en nacht zorg of iemand in de buurt nodig heeft,
- en dat de rest van zijn,haar of hun leven?
Dan komt je naaste mogelijk in aanmerking voor zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz).
Je doet een aanvraag voor de Wlz bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Deze bepaalt of je naaste in aanmerking komt en geeft dan een passende Wlz-indicatie af.
Met een Wlz-indicatie kan je vervolgens langdurige en intensieve zorg regelen samen met het Zorgkantoor of direct bij een zorgaanbieder.
Wat nu?
Neem het stap voor stap. En laat iemand je eventueel bij de hand nemen.
De mantelzorgmakelaars van Zorggenoot bijvoorbeeld. Die zijn er speciaal voor jou.