Even tijd voor jezelf: zo regel je vervangende zorg (respijtzorg)

Wat is respijtzorg? 

Bij respijtzorg neemt iemand anders (tijdelijk) de zorg van je over, zodat jij tijd hebt voor jezelf of andere verplichtingen.  

Ik kan mijn naaste toch niet zomaar achterlaten?  

Respijtzorg voelt misschien als een luxe. Maar het is niets om je schuldig over te voelen. Soms heb je het gewoon even nodig.  

En je laat je naaste niet zomaar achter: iemand anders neemt de zorg even van je over. Zodat jij tijd vrij hebt voor andere belangrijke dingen, bijvoorbeeld: 

• Jij hebt rust of hersteltijd nodig.
• Je wilt op vakantie of op bezoek bij familie.
• Je moet zelf naar het ziekenhuis of arts. 
• Je hebt behoefte aan tijd voor werk, hobby’s of sociale contacten. 

Door tijd voor jezelf te nemen, help je uiteindelijk ook je naaste. Je voorkomt dat je overbelast raakt en uitvalt.  

Welke soorten respijtzorg zijn er? 

Je hebt verschillende soorten respijtzorg. Welke het best past hangt af van wat je nodig hebt. Én van wat jij en je naaste fijn vinden.  

Je naaste blijft thuis 

• Zorg aan huis: Een vrijwilliger of zorgverlener neemt tijdelijk jouw taken over. 
• Oppas aan huis (bij kinderen): Iemand komt bij jou thuis oppassen. Dit regel je bijvoorbeeld via een organisatie zoals Handen in Huis. 

Je naaste verblijft tijdelijk ergens anders 

• Logeeropvang: Tijdelijke opname in een zorginstelling of logeerhuis 
• Vakantieopvang: Je naaste logeert elders terwijl jij op vakantie bent 

Je hebt wekelijks of regelmatig ruimte nodig 

• Dagopvang/dagbesteding: Je naaste doet buitenshuis mee aan activiteiten met begeleiding. 
• Ondersteund vrijwilligerswerk: Je naaste doet vrijwilligerswerk onder begeleiding, bijvoorbeeld via DemenTalent. 
• Hulp uit je netwerk: Buren of familie die springen wekelijks of regelmatig bij. 

Je wilt samen iets doen, maar hebt hulp nodig 

• Zorg tijdens vakantie: Je gaat samen weg, maar wel met zorgondersteuning. 
• Ontmoetingscentra of huiskamers: Jullie doen samen activiteiten, met ondersteuning. 
• Begeleiding bij uitjes: Een vrijwilliger helpt bij bijvoorbeeld een ziekenhuisbezoek of wandeling. 

Hoe regel je respijtzorg? 

Dat hangt af van jullie situatie: 

Heeft je naaste een Wlz-indicatie (Wet langdurige zorg)? 

Dan kun je respijtzorg regelen via het zorgkantoor. Dit geldt bijvoorbeeld bij dementie of een verstandelijke beperking. 

Is er thuis zorg nodig van een professional, zoals verpleging? 

Vraag de huisarts om hulp of neem contact op met een wijkverpleegkundige van een thuiszorgorganisatie. 

Gaat het om andere vormen van respijtzorg, zoals logeeropvang of dagbesteding? 

Neem dan contact op met het Wmo-loket van de gemeente waar je naaste woont. Veel gemeentes hebben ook een wijkteam of meldpunt waar je terecht kunt met vragen. Zij kunnen je verder helpen. 

Zoek de contactgegevens van de gemeente op via onze Wmo Wegwijzer. 

Liever zelf op zoek? 

Je kunt ook zelf contact opnemen met organisaties in de buurt. Je vindt het lokaal aanbod van steeds meer gemeentes terug via de Mantelzorgtest. Ook hebben veel gemeentes een wijkteam of preventiemedewerkers die je in de juiste richting kunnen sturen. 

Wat kost respijtzorg en wordt het vergoed? 

Dat hangt af van de vorm en hoe je het regelt. In veel gevallen wordt respijtzorg (deels) vergoed: 

• Via de gemeente (Wet maatschappelijke ondersteuning of Jeugdwet): vaak een vaste lage eigen bijdrage (ca. €21 per maand).
• Via het zorgkantoor (Wet langdurige zorg): inkomensafhankelijke bijdrage, als je naaste een Wlz-indicatie heeft. 
• Via de zorgverzekering (Zorgverzekeringswet): soms vergoeding bij wijkverpleging, palliatieve zorg of via een aanvullende verzekering. 
• Zelf regelen: je betaalt zelf, tenzij je een vergoeding krijgt via een pgb of andere regeling. 

Maar wat als mijn naaste niet wil? 

Veel mantelzorgers lopen hier tegenaan. Je naaste voelt zich misschien onveilig bij een vreemde, of wil jou niet ‘kwijt’. Toch is het belangrijk om het gesprek open te voeren: 

• Leg uit dat je niet stopt met zorgen, maar tijdelijk ondersteuning nodig hebt.